W skrócie:
Szkoda
osobowa
Jednorazowe
odszkodowanie
Renta
na zwiększone potrzeby
Renta
z tytułu utraconego doch.
Bezpieczeństwo
w komunikacji
Prawa
pokrzywdzonego
Obowiązki
pokrzywdzonego
Powództwo
cywilne
Śmierć
pokrzywdzonego
Odmowa
przyjęcia powództwa
Zawieszenie
postępowania
Wniosek
o naprawienie szkody
Ubezpieczenie
OC
Pobierz:
Wniosek
o naprawienie szkody
Pozew
o odszkodowanie
Wniosek
o orzeczenie nawiązki
|
|
Szkody osobowe i wypadki ze skutkiem śmiertelnym.
Naprawianie Szkód Osobowych.
Szkoda osobowa to uszkodzenie ciała,
spowodowanie rozstroju zdrowia. W tym przypadku naruszone zostaje
najistotniejsze dobro człowieka, jakim jest jego zdrowie. Kodeks cywilny
wymienia cały katalog możliwych roszczeń w przypadku doznania szkody
osobowej (art. 444 do 446 k.c.)
Naprawienie szkody majątkowej na osobie uregulowane jest w przepisach prawa
w odniesieniu do dwóch przypadków:
I. W przypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia osobie
poszkodowanej przysługuje:
1. Jednorazowe odszkodowanie
na pokrycie wszelkich wynikłych z tego powodu kosztów (art.444 §1 k.c.),
np. koszty leczenia.
W przepisie art. 444 §1 k.c. ustalono, że poszkodowany ma prawo żądać
pokrycia kosztów leczenia. To najbardziej podstawowy rodzaj świadczenia,
występuje praktycznie u każdego, kto dozna obrażeń ciała. Do zakresu
pojęciowego „koszty leczenia" zaliczamy:
koszty
zakupów leków;
koszty
związane z dodatkowym odżywianiem w okresie leczenia i rehabilitacji;
koszty
pobytu w szpitalu i zabiegów rehabilitacyjnych;
koszty
konsultacji u wybitnych specjalistów;
koszty
środków opatrunkowych i przyrządów rehabilitacyjnych;
koszty
związane z dodatkową opieką podczas leczenia;
koszty
poniesione na zakup sprzętu ortopedycznego i protez;
koszty
związane z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin w szpitalu;
koszty
przygotowania do wykonywania innego zawodu.
Przy kosztach leczenia bardzo ważne jest to, że poszkodowany ma prawo
zażądać ich pokrycia z góry. Oznacza to, że ten kto ulegnie wypadkowi i ma
świadomość tego, że przy leczeniu doznanych obrażeń nie obejdzie się bez
dodatkowych kosztów, może zwrócić się do sprawcy szkody o wyłożenie
potrzebnej kwoty z góry. Wystarczy tylko, że uprawdopodobni wystąpienie tych
kosztów, poprzez przedłożenie rachunków czy zaświadczeń.
2. Renta dla wyrównania szkód o charakterze trwałym (art. 444 §2 k.c.)
Przepisy kodeksu cywilnego przewidują kilka rodzajów rent odszkodowawczych,
wyróżniających się podstawą ich przyznawania. Wśród nich jest:
Renta
na zwiększone potrzeby
Jej umocowanie prawne znajduje się w przepisie art. 444 §2 k.c.,
stanowiącym, iż poszkodowany, u którego nastąpiło w wyniku wypadku
zwiększenie potrzeb, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody
odpowiedniej renty. W tym zakresie mieszczą się więc wszystkie działania
zmierzające do poprawy lub zachowania stanu zdrowia, takie jak:
zabiegi rehabilitacyjne, przyjmowanie niezbędnych leków, stała odnawialność
sprzętu ortopedycznego itp. Renty na zwiększone potrzeby może także domagać
się poszkodowany, który w następstwie wypadku wymaga opieki. Tak określone
potrzeby mogą występować np. przez krótki czas, bezpośrednio po wypadku.
Podstawą do przyznania renty jest opinia lekarska, opisująca stan zdrowia
poszkodowanego i jednocześnie ustalająca zakres przedmiotowy potrzeb. Opinia
musi być szczegółowa i możliwie precyzyjna. Opinia powinna również zawierać
określenie ewentualnych nieodwracalności następstw powypadkowych,
powodujących wystąpienie zwiększonych potrzeb. W praktyce przyjęte jest. iż
renta wypłacana jest co miesiąc. Miesięczna kwota renty musi pokrywać w
pełni zwiększone potrzeby, jakie występują u poszkodowanego w ciągu
miesiąca. Osoba poszkodowana dochodzi renty od osoby obciążonej obowiązkiem
odszkodowawczym. Jest to sprawca, który zgodnie z przepisem art. 415 k.c.,
ponosi odpowiedzialność cywilną. Jeśli jednak sprawca posiadał umowę
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, która obejmuje zdarzenie
powodujące szkodę, poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od
ubezpieczyciela.
Renta
z tytułu utraconego dochodu
Prawo cywilne w art. 361 §1 i 2 k.c. ustala zasadę pełnego odszkodowania.
Sprawca szkody odpowiada za wszystkie jej normalne następstwa i w tych
ramach zobowiązany jest do pokrycia poniesionych strat i utraconych
korzyści. Przez utracone korzyści trzeba rozumieć te wszystkie korzyści,
jakie otrzymałby lub osiągnąłby poszkodowany, gdyby mu szkody nie
wyrządzono. Do kategorii utraconych korzyści zaliczamy przede wszystkim
utracone dochody. Z roszczeniem o pokrycie utraconych dochodów mogą wystąpić
poszkodowani, którzy w następstwie wypadku doznali obrażeń ciała lub
rozstroju zdrowia uniemożliwiającego lub ograniczającego wykonywanie pracy
zarobkowej. Powyższy rodzaj renty określany jest mianem renty wyrównawczej
lub uzupełniającej, a jej zadaniem jest pokrycie strat w dochodzie, jakie
ponosi poszkodowany po wypadku. Aby roszczenie o rentę było zasadne musza
zostać spełnione dwie przesłanki. Po pierwsze musi zostać stwierdzone, że
poszkodowany całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej,
po drugie utrata musi generować po jego stronie zmniejszenie dochodów.
Sprawca szkody będzie świadczył rentę tylko do tej części utraconego
dochodu, jaka jest następstwem obrażeń powypadkowych. Pozostałą część strat
będzie pokrywał sam poszkodowany, który albo podejmie pracę, albo musi
liczyć się ze zmniejszeniem dochodów. Przy stwierdzeniu całkowitej
niezdolności do pracy zawodowej sprawcę szkody obciąża obowiązek płacenia
renty do pełnej wysokości dochodu, jaki mógłby osiągnąć poszkodowany. Jeśli
utrata zdolności do pracy ma charakter czasowy to sprawca wypłaca rentę
tylko przez czas stwierdzonej niezdolności. Jeśli natomiast stwierdzona jest
trwała niezdolność do pracy poszkodowanego, sprawca musi liczyć się z
obowiązkiem wypłacenia renty dożywotnio, tj. tak długo jak będzie żyt
poszkodowany. Przy ustalaniu wysokości renty stosuje się generalną zasadę
porównania dochodu sprzed wypadku z dochodem po wypadku. Ustala się zatem,
jaki dochód poszkodowany uzyskiwałby, gdyby nie wypadek. Przy ustalaniu
wysokości renty z tytułu utraconego dochodu trzeba pamiętać o tym, że ma ono
wyrównać poniesioną stratę i nie może w żadnym przypadku stanowić źródła
nieuzasadnionego zwiększania dochodu osobistego.
Przestępstwa Przeciwko Bezpieczeństwu w Komunikacji
Odpowiednie przepisy prawa Ustawa z dnia 6 czerwca
1997 r. Kodeks Karny (Dz.U. 97.88.553 z póź. zm.) w art 177.§1
stanowi, iż kto naruszając, chociażby nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w
ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w
którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 Kodeksu
Karnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Poprzez zasady
bezpieczeństwa, należy rozumieć zasady ustalone w przepisach o ruchu
drogowym, a także inne zasady powszechnie przyjęte w ruchu drogowym.
Konieczne jest występowanie związku przyczynowego pomiędzy określonymi
w art. 177 § 1 Kodeksu Karnego skutkami (średni uszczerbek na zdrowiu), a
naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Kodeks Karny w art, 177 §
2 ustanawia typ kwalifikowany tego przestępstwa, którego skutkiem jest
śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na zdrowiu. W art. 177 § 2 Kodeks
Karny przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat
8.
W art. 178 Kodeks Karny przewiduje zaostrzenie ustawowego wymiaru kary i
stanowi, iż jeżeli sprawca który popełnił przestępstwo określone w
art, 173, 174 lub 177 znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod
wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeka
karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w
wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do
górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę. Sąd może orzec podanie
wyroku do publicznej wiadomości, skazując sprawcę, który popełnił
przestępstwo określone w art. 173, 174 lub 177 w warunkach określonych w §
1.
Pokrzywdzony w Postępowaniu Karnym
Pokrzywdzonym zgodnie z art. 49 USTAWY
z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 97.89.555 z póź.
zm.) jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro zostało bezpośrednio
naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.
I.
Podstawowe prawa pokrzywdzonego
1. Pokrzywdzony w postępowaniu
przygotowawczym jest stroną uprawnioną do działania we własnym imieniu i
zgodnie z własnym interesem - art. 299 § 1 k.p.k.
2. Pokrzywdzony może składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa lub
dochodzenia - art. 315 § 1 k.p.k. i art. 325a k.p.k.
3. Pokrzywdzony, za zgodą prowadzącego postępowanie może w toku postępowania
przygotowawczego przeglądać akta i sporządzać z nich odpisy, a także złożyć
zażalenie na domowę udpstępnienia akt - art. 156 § 1 k.p.k., art. 159 k.p.k
4. Pokrzywdzony może złożyć wniosek o wydanie odpłatnie kserokopi dokumentów
z akt sprawy, a za zgodą prowadzącego postępowanie przygotowawcze może on
otrzymać odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kserokopie art. 156 § 2 i 5
k.p.k.
5. Pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie na czynności inne niż postanowienia i
zarządzenia naruszające jego prawa - art. 302 § 2 k.p.k.
6. Pokrzywdzony może wnieść do sądu akt oskarżenia o przestępstwo ścigane z
oskarżenia publicznego w razie powtórnego wydania przez prokuratora
postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego lub odmowie jego
wszczęcia. Termin do wniesienia aktu oskarżenia wynosi l miesiąc od
doręczenia pokrzywdzonemu zawiadomienia o postanowieniu. Akt oskarżenia
powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata - art. 55 § 1 i 2 k.p.k.
7. Pokrzywdzony po wniesieniu aktu oskarżenia przez oskarżyciela publicznego
może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego złożyć oświadczenie, że chce
działąć w charakterze oskarżyciela posiłkowego - art. 53 i 54 k.p.k. lub
powoda cywilnego - art. 52 k.p.k. Jeżeli wystąpi z powództwem cywilnym w
toku postępowania przygotowawczego, może zażądać jego zabezpieczenia. Na
postanowienie co do zabezpieczenia roszczenia przysługuje zażalenie do sądu
- art. 69 § 2 i 3 k.p.k.
8. W razie umorzenia lub zawieszenia postępowania przygotowawczego, w którym
zgłoszone zostało powództwo cywilne, pokrzywdzony w terminie 30 dni od daty
doręczenia postanowienia może żądać przekazania sprawy sądowi właśćiwiemu do
rozpatrywania spraw cywilnych - art. 69 § 4 k.p.k.
9. Pokrzywdzony jako oskarżyciel posiłkowy, ma prawo skłaać wnioski dowodowe,
być obecnym na całej rozprawie, zadawać pytania przesłuchiwanym osobom oraz
złożyć apelację od wyroku. Jeżeli wyrok został wydany przez sąd okręgowy -
apelacja musi być sporządzona i podpisana przez adwokata - art. 445 k.p.k.
10. Jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego pokrzywdzony może aż do
zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej
złożyć wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w całości lub w
części. Z takim samym wnioskiem pokrzywdzony (lub inna osoba uprawniona) ma
prawo wystąpić do sądu w razie skazania sprawcy za czyn określony w art, 46
§ 1 k.k - art 49a k.p.k
11. Jeżeli czynności śledztwa lub dochodzenia nie będzie można powtórzyć na
rozprawie, pokrzywdzonu i jego przedstawiciel ustawowy mogą być dopuszczeni
do tej czynności, chyba że, w razie zwłoki zachodzi niebezpieczeństwo utraty
lub zniekształcenia dowodu. Organ prowadzący postępowanie przygotowawcze
może także dopuścić pokrzywdzonego do udziału w innych czynnościach śledztwa
lub dochodzenia - art. 316 § 1 k.p.k., art 325a k.p.k.
12. Pokrzywdzony może w toku śledztwa lub dochodzenia zwrócić się do sądu z
żadaniem przesłuchania świadka, jeśli zachodzi niebezpieczeństwo, że nie
będzie można go przesłuchać na rozprawie - art. 316 § 3 k.p.k.
13. Organ prowadzący postępowanie przygotowawcze ma obowiązek doręczenia
poszkodowanemu odpisu postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych
albo instytucji naukowej lub specjalistycznej oraz zezwala na wzięcie
udziału w przesłuchaniu biegłego i zapoznanie się z opinią, jeżeli została
złożona na piśmie art. 318 k.p.k.
14. Pokrzywdzony uczestniczący w czynnościah podpisuje protokół, może zgłosić
zarzuty, co do jego treści art. 150 § 2 k.p.k.
15. Pokrzywdzony ma prawo do sporządzenia odpisu protokołu czynności, w
której uczestniczył lub miał prawo uczestniczyć, jak również dokumentu
pochodzącego od niego lub sporządzonego z jego udziałem art 157. § 3 k.p.k.
16. Jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie
lub częściowo prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod
której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje - art. 51 § 2 k.p.k.
17. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu
na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą
pokrzywdzony pozostaje - art. 51 § 3 k.p.k.
W razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które mu przysługiwały, mogą wykonywać
najbliższe osoby, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia - prokurator
działając z urzędu - art 52. k.p.k.
18. Za pokrzywdzonego, który nie jest osobą fizyczną czynności procesowych
dokonuje organ uprawniony do działania w jego imieniu - art. 51 § 1 k.p.k.
pokrzywdzony może też w toku postępowania karnego ustanowić swojego
pełnomocnika art. 87 § 1 k.p.k.
19. Pokrzywdzony może złożyć wniosek o wyłączenie sędziego, jeżeli istnieje
okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do
jego bezstronności w danej sprawie - art 42 § 1 k.p.k.
20. Pokrzywdzony może złożyć do prokuratora (w postępowaniu przygotowawczym)
lub do sądu (w postępowaniu sądowym) wniosek o wyznaczenie mu pełnomocnika z
urzędu, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść
kosztów związanych z pełnomocnictwem bez uszczerbku dla niezbędnego
utrzymania siebie i rodziny - art, 67 § 1 k.p.k. i art 88 § 1 k.p.k.
21. Pokrzywdzonemu oraz instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej,
która zawiadomiła o przestępstwie przysługuje zażalenie na postamowienie o
odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia, a stronom - na postanowienie o
jego umorzeniu. Uprawnionym do złożenia zażalenia przysługuje prawo
przejrzenia akt - art. 306 § 1 k.p.k. i art 325a k.p.k.
22. Osobie lub instytucji, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie
przysługuje zażalenie do prokuratora nadrzędnego albo do prokuratora
powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożona zawiadomienie jeżeli nie
zostanie w ciągu 6 tygodni powiadomiona o wszczęciu lub odmowie wszczęcia
śledztwa lub dochodzenia - art. 306 § 3 k.p.k. i art 325a k.p.k.
23. w razie złożenia przez pokrzywdzonego wniosku o ściganie niektórych
sprawców, obowiązek ścigania obejmuje również inne osoby, których czyny
pozostają w ścisłym związku z czynem osoby wskazanej we wniosku. Przepis ten
nie dotyczy najbliższych osoby składającej wniosek - art. 12 § 2 k.p.k.
Wniosek może być cognięty w postępowaniu przygotowawczym za zgodą
prokuratora a w postępowaniu sądowym za zgodą sądu - do rozpoczęcia przewodu
sądowego na pierwszej rozprawie głównej, nie dotyczy to przestępstwa
określonego w art. 197 Kodeksu Karnego - art, 12 § 3 k.p.k.
24. Jeżeli pokrzywdzony nie ukończył 15 lat, czynności z jego udziałem
powinny być w miarę możliwości przeprowadzone w obecności przedstawiciela
ustawowego lub faktycznego opiekuna, chyba, że dobro postępowania stoi temu
na przeszkodzie - art. 171 § 3 k.p.k.
25. Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa użycia wobec pokrzywdzonego,
występującego w sprawie w charakterze świadka przemocy lub groźby bezprawnej
może on zastrzec dane swojego miejsca zamieszkania do wyłącznej wiadomości
sądu lub prokuratora. W takim przypadku pisma procesowe doręcza się wówczas
do instytucji, w której pokrzywdzony jest zatrudniony lub na inny wskazany
przez niego adres - art. 191 § 3 k.p.k.
26. Przesłuchanie pokrzywdzonego w charakterze świadka może nastąpić przy
użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności
na odległość - art 177 § 1a k.p.k.
Pokrzywdzonego, który nie może się stawić na wezwanie z powodu choroby,
kalectwa lub innej nie dającej się pokonać przeszkody, można przesłuchać w
miejscu jego pobytu - art. 177 § 2 k.p.k.
II.
Podstawowe obowiązki pokrzywdzonego
1.Pokrzywdzony ma obowiązek stawić
się na każde wezwanie organu prowadzącego postępowanie art. 177 k.p.k. Na
pokrzywdzonego, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie
organu prowadzącego postępowanie albo bez zezwolenia tego organu wydalił się
z miejsca czynności przed jej zakończeniem, można nałożyć karę pieniężną w
wysokości do 3000 złotych, a ponadto zarządzić jego zatrzymanie i przymusowe
doprowadzenie art. 285 § 1 i 2 k.p.k.
2.Jeżeli karalność czynu zależy od stanu zdrowia pokrzywdzonego nie może on
sprzeciwić się oględzinom i badaniom nic połączonym z zabiegiem
chirurgicznym łub obserwacją w zakładzie leczniczym art. 192 § 1 i 3 k.p.k.
W przypadku zaistnienia wątpliwości co do stanu psychicznego pokrzywdzonego
jego stanu rozwoju umysłowego, zdolności postrzegania lub odtwarzania przez
niego spostrzeżeń, sąd lub prokurator może zarządzić jego przesłuchanie z
udziałem biegłego lekarza lub biegłego psychologa art 192 § 2 k.p.k.
3.Jeżeli pokrzywdzony, nie podając nowego adresu, zmienia miejsca
zamieszkania lub nie przebywa pod wskazanym przez siebie adresem, pisma
wysyłane pod tym adresem uważa się za doręczone art. 139 § 1 k.p.k.
4.Pokrzywdzony przebywający za granicą ma obowiązek wskazać adresata dla
doręcznień w kraju. W razie nie uczynienia tego pismo wysłane na ostatnio
znany adres w kraju albo jeżeli adresu tego nie ma, załączony do akt sprawy
uważa się za doręczone - art 138 k.p.k.
Powództwo cywilne w procesie
karnym
I. Zasada ogólna
Zgodnie z art. 62 k.p.k.
Pokrzywdzony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej
wytoczyć przeciw oskarżonemu powództwo cywilne w celu dochodzenia w
postępowaniu karnym roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z
popełnienia przestępstwa. Powództwo cywilne w postępowaniu karnym (powództwo
adhezyjne) jest środkiem, który pozwala na dochodzenie roszczeń wynikających
z popełnionego przestępstwa, a pokrzywdzony może wystąpić tylko z tym
powództwem lub też połączyć to z oskarżeniem posiłkowym. Powództwem
adhezyjnym można dochodzić od sprawcy uszkodzenia ciała kosztów leczenia
poniesionych przez pokrzywdzonego, utraty zarobków z okresu leczenia, a
także zadośuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Bardzo ważne jest
zachowanie terminu do wytoczenia tego powództwa gdyż ma on charakter
prekluzyjny, nie podlega zatem przywróceniu.
II. Śmierć
pokrzywdzonego
Art, 63 k.p.k. stanowi, iż w razie
śmierci pokrzywdzonego osoby najbliższe mogą wytoczyć powództwo cywilne o
przysługujące im roszczenia majątkowe wynikające z popełnienia przestępstwa.
W przypadku gdy pokrzywdzony zmarł i nie wytoczył jeszcze powództwa
adhezyjnego, osoby najbliższe z zachowaniem terminu (do czasu rozpoczęcia
przewodu sądowego na rozprawie głównej) mogą wystąpić z powództwem. Strona
zastępcza nie może dochodzić zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną
pokrzywdzonemu - art. 445 § 1 k.c., ale jako strona nowa może
go dochodzić, jeżeli wystąpił o nie zmarły powód cywilny - art.
445 § 3 k.c.
III. Wymogi formalne
Powództwo adhezyjne powinno mieć postać pozwu zgodnie z przepisami Kodeksu
Postępowania Cywilnego - art. 157 K.p.c. i spełniać wymogi pisma procesowego
w ujęciu przepisów Kodeksu Postępowania Karnego - art. 119 K.p.k. Zgodnie z
art. 187 p1 K.p.c. pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego,
a nadto zawierać:
dokładnie
określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości
przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sporu jest określona kwota pieniężna
przytoczenie
okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie
Pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi
rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w
nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w
szczególności wnioski o:
wezwanie
na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych
dokonanie
oględzin
polecenie
pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a
potrzebnemu do przeprowadzenia dowodu lub przedmiotu oględzin
zażądania
na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.
Powód cywilny w procesie karnym jest tymczasowo zwolniony od obowiązku
uiszczenia wpisu od powództwa cywilnego, ponosi jednakże koszty wynikłe z
oddalonego powództwa.
IV. Odmowa przyjęcia
powództwa cywilnego
Art. 67 p1 K.p.k. stanowi, iż jeżeli sąd odmówił przyjęcia powództwa
cywilnego lub pozostawił je bez rozpoznania, powód cywilny może dochodzić
swego roszczenia w postępowaniu cywilnym p2. Jeżeli w terminie zawiłym 30
dni od daty odmowy przyjęcia lub pozostawienia powództwa cywilnego bez
rozpoznania powód cywilny wniesie o przekazanie pozwu sądowi właściwemu do
rozpoznawania spraw cywilnych, za dzień zgłoszenia roszczenia uważa się
dzień wniesienia pozwu w postępowaniu karnym. W przypadku skierowania sprawy
do sądu cywilnego powód jest zobligowany do uiszczenia wpisu sądowego, od
którego jest zwolniony tymczasowo w procesie karnym.
V. Zawieszenie postępowania
W przypadku, gdy postępowanie karne zostanie z pewnych względów zawieszone (np.
na czas oczekiwania na wydanie odpisu przez biegłego) sąd na żądanie powoda
cywilnego przekazuje wytoczone powództwo sądowi właściwemu do rozpoznawania
spraw cywilnych.
VI. Powództwo cywilne w toku postępowania przygotowawczego
Zgodnie z art. 69 K.p.k. Jeżeli powództwo cywilne zostało zgłoszone w toku
postępowania przygotowawczego (Policja, Prokuratura - dochodzenie lub
śledztwo), organ prowadzący postępowanie załącza pozew do akt sprawy, a
postanowienie co do przyjęcia powództwa wydaje sąd po wpłynięciu sprawy z
aktem oskarżenia: za dzień zgłoszenia roszczenia uważa się wówczas dzień
zgłoszenia powództwa.
Wniosek o naprawienie szkody
Kodeks Karny art 46. daje pokrzywdzonemu możliwość wystąpienia z wnioskiem o
zobowiązanie do naprawienia szkody. Wniosek taki może zgłosić pokrzywdzony,
który nie występuje z powództwem adhezyjnym, a także w przypadku gdy
odmówiono przyjęcia pozwu. Jest to odrębny środek karny, orzekany w wyroku
skazującym. Sąd może orzec obowiązek naprawienia szkody w całości lub w
części na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej do działania za
pokrzywdzonego (art. 49 p 4, art. 51 p 2), w razie skazania za pewne
przestępstwa:
spowodowanie
śmierci,
ciężkiego
uszczerbku na zdrowiu,
naruszeniu
czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia,
przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji
przeciwko
środowisku
przeciwko
mieniu lub obrotowi gospodarczemu.
W razie przestępstwa spowodowania śmierci pokrzywdzonego z wnioskiem mogą
wystąpić osoby najbliższe dla zmarłego (art. 52 k.p.k.), żądając naprawienia
szkody im wyrządzonej, z wyłączeniem jednak możliwości dochodzenia w ten
sposób renty (art. 46 p1 k.k.). Wniosek może być złożony aż do momentu
udania do sądu na naradę. Jeżeli pokrzywdzony (osoba działająca za
pokrzywdzonego) jest stroną (oskarżycielem) może złożyć niosek także w
głosie końcowym (art. 406 k.p.k.). Sąd uwzględnia wniosek jedynie w razie
skazania sprawcy za przestępstwa określone w art. 46 p. 1 k.k. Sąd
uwzględnia wniosek w zakresie wynikającym z materiału dowodowego, w oparciu
o który dochodzi do skazania. Nie może zatem, mimo skazania, wniosku oddalić
czy pozostawić bez rozpoznania, jak to się dziać może przy powództwie
cywilnym (art. 415 p 2 i 3). Może natomiast uwzględnić ów wniosek jedynie w
części, gdy tak wynika z dowodów. Zobowiązanie do naprawienia szkody może
przybrać postać nakazu restytucji (np. przy czynach przeciwko mieniu czy
środowisku) lub zapłaty określonej kwoty w określonym czasie (np. przy
czynach przeciwko zdrowiu). Zamiast żądanego nałożenia obowiązku naprawienia
szkody sąd może - ale jedynie przy przestępstwach przeciwko zdrowiu -
zasądzić na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę za wywołany uszczerbek na zdrowiu,
naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia oraz doznaną tym
krzywdę (art. 46 p 2 k.k.). Wysokość nawiązki ogranicza art. 48 p. 1
k.k. Jeżeli zasądzone powództwo cywilne albo nałożony obowiązek naprawienia
szkody (w części) lub nawiązka nie pokrywają całej szkody, uprawniony może
dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym.
Ubezpieczenia Komunikacyjne
Ubezpieczenie OC.
Podstawową zasadą, zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku „O
ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i
Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych” (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 z
późn. zm.) jest to, iż z ubezpieczenia odpowiedzialności (OC) posiadaczy
pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub
kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną
w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci,
uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub
uszkodzenia mienia.
Ubezpieczenie to jest ochroną dla posiadaczy
pojazdów mechanicznych od następstw materialnych wyrządzonych w związku z
ruchem pojazdu szkód.
Aby można było określonemu posiadaczowi pojazdu
przypisać odpowiedzialność za szkodę, muszą być spełnione następujące
przesłanki:
Szkoda
musi mieć bezpośredni związek z ruchem pojazdu
Przepisy
prawa cywilnego (przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego) muszą
nakładać na sprawcę szkody odpowiedzialność cywilną.
|