Siedziba Stowarzyszenia:


ul. Świętojańska 89A

(dawna I Armii Wojska Polskiego)

07-200 Wyszków


tel. 513 138 213

mail: poszkodowanym@wp.pl


Organizacja zarejestrowana w KRS pod nr 0000173014 przez Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w dniu 16.09.2003 r. oraz wpisana jako organizacja pozarządowa do wykazu Fundacji i Stowarzyszeń prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości decyzją z dnia 5 lipca 2005 roku. Organizacja wpisana na listę Wojewody Mazowieckiego Decyzją WNP-II.946.97./29/2019.



Szkody osobowe i wypadki ze skutkiem śmiertelnym 

Naprawianie Szkód Osobowych 

Szkoda osobowa to uszkodzenie ciała, spowodowanie rozstroju zdrowia. W tym przypadku naruszone zostaje najistotniejsze dobro człowieka, jakim jest jego zdrowie. Kodeks cywilny wymienia cały katalog możliwych roszczeń w przypadku doznania szkody osobowej (art. 444 do 446 k.c.) Naprawienie szkody majątkowej na osobie uregulowane jest w przepisach prawa w odniesieniu do dwóch przypadków

W przypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia osobie poszkodowanej przysługuje

I. Jednorazowe odszkodowanie na pokrycie wszelkich wynikłych z tego powodu kosztów (art.444 §1 k.c.), np. koszty leczenia. W przepisie art. 444 §1 k.c. ustalono, że poszkodowany ma prawo żądać pokrycia kosztów leczenia. To najbardziej podstawowy rodzaj świadczenia, występuje praktycznie u każdego, kto dozna obrażeń ciała. Do zakresu pojęciowego „koszty leczenia" zaliczamy: 

  • koszty zakupów leków;
  • koszty związane z dodatkowym odżywianiem w okresie leczenia i rehabilitacji;
  • koszty pobytu w szpitalu i zabiegów rehabilitacyjnych; koszty konsultacji u wybitnych specjalistów;
  • koszty środków opatrunkowych i przyrządów rehabilitacyjnych;
  • koszty związane z dodatkową opieką podczas leczenia;
  • koszty poniesione na zakup sprzętu ortopedycznego i protez;
  • koszty związane z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin w szpitalu;
  • koszty przygotowania do wykonywania innego zawodu. 

Przy kosztach leczenia bardzo ważne jest to, że poszkodowany ma prawo zażądać ich pokrycia z góry. Oznacza to, że ten kto ulegnie wypadkowi i ma świadomość tego, że przy leczeniu doznanych obrażeń nie obejdzie się bez dodatkowych kosztów, może zwrócić się do sprawcy szkody o wyłożenie potrzebnej kwoty z góry. Wystarczy tylko, że uprawdopodobni wystąpienie tych kosztów, poprzez przedłożenie rachunków czy zaświadczeń. 

II. Renta dla wyrównania szkód o charakterze trwałym (art. 444 §2 k.c.) 

Przepisy kodeksu cywilnego przewidują kilka rodzajów rent odszkodowawczych, wyróżniających się podstawą ich przyznawania. Wśród nich jest: 

1. Renta na zwiększone potrzeby 

Jej umocowanie prawne znajduje się w przepisie art. 444 §2 k.c., stanowiącym, iż poszkodowany, u którego nastąpiło w wyniku wypadku zwiększenie potrzeb, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. W tym zakresie mieszczą się więc wszystkie działania zmierzające do poprawy lub zachowania stanu zdrowia, takie jak: zabiegi rehabilitacyjne, przyjmowanie niezbędnych leków, stała odnawialność sprzętu ortopedycznego itp. Renty na zwiększone potrzeby może także domagać się poszkodowany, który w następstwie wypadku wymaga opieki. Tak określone potrzeby mogą występować np. przez krótki czas, bezpośrednio po wypadku. Podstawą do przyznania renty jest opinia lekarska, opisująca stan zdrowia poszkodowanego i jednocześnie ustalająca zakres przedmiotowy potrzeb. Opinia musi być szczegółowa i możliwie precyzyjna. Opinia powinna również zawierać określenie ewentualnych nieodwracalności następstw powypadkowych, powodujących wystąpienie zwiększonych potrzeb. W praktyce przyjęte jest. iż renta wypłacana jest co miesiąc. Miesięczna kwota renty musi pokrywać w pełni zwiększone potrzeby, jakie występują u poszkodowanego w ciągu miesiąca. Osoba poszkodowana dochodzi renty od osoby obciążonej obowiązkiem odszkodowawczym. Jest to sprawca, który zgodnie z przepisem art. 415 k.c., ponosi odpowiedzialność cywilną. Jeśli jednak sprawca posiadał umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, która obejmuje zdarzenie powodujące szkodę, poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od ubezpieczyciela. 

2. Renta z tytułu utraconego dochodu 

Prawo cywilne w art. 361 §1 i 2 k.c. ustala zasadę pełnego odszkodowania. Sprawca szkody odpowiada za wszystkie jej normalne następstwa i w tych ramach zobowiązany jest do pokrycia poniesionych strat i utraconych korzyści. Przez utracone korzyści trzeba rozumieć te wszystkie korzyści, jakie otrzymałby lub osiągnąłby poszkodowany, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Do kategorii utraconych korzyści zaliczamy przede wszystkim utracone dochody. Z roszczeniem o pokrycie utraconych dochodów mogą wystąpić poszkodowani, którzy w następstwie wypadku doznali obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia uniemożliwiającego lub ograniczającego wykonywanie pracy zarobkowej. Powyższy rodzaj renty określany jest mianem renty wyrównawczej lub uzupełniającej, a jej zadaniem jest pokrycie strat w dochodzie, jakie ponosi poszkodowany po wypadku. Aby roszczenie o rentę było zasadne musza zostać spełnione dwie przesłanki. Po pierwsze musi zostać stwierdzone, że poszkodowany całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej, po drugie utrata musi generować po jego stronie zmniejszenie dochodów. Sprawca szkody będzie świadczył rentę tylko do tej części utraconego dochodu, jaka jest następstwem obrażeń powypadkowych. Pozostałą część strat będzie pokrywał sam poszkodowany, który albo podejmie pracę, albo musi liczyć się ze zmniejszeniem dochodów. Przy stwierdzeniu całkowitej niezdolności do pracy zawodowej sprawcę szkody obciąża obowiązek płacenia renty do pełnej wysokości dochodu, jaki mógłby osiągnąć poszkodowany. Jeśli utrata zdolności do pracy ma charakter czasowy to sprawca wypłaca rentę tylko przez czas stwierdzonej niezdolności. Jeśli natomiast stwierdzona jest trwała niezdolność do pracy poszkodowanego, sprawca musi liczyć się z obowiązkiem wypłacenia renty dożywotnio, tj. tak długo jak będzie żyt poszkodowany. Przy ustalaniu wysokości renty stosuje się generalną zasadę porównania dochodu sprzed wypadku z dochodem po wypadku. Ustala się zatem, jaki dochód poszkodowany uzyskiwałby, gdyby nie wypadek. Przy ustalaniu wysokości renty z tytułu utraconego dochodu trzeba pamiętać o tym, że ma ono wyrównać poniesioną stratę i nie może w żadnym przypadku stanowić źródła nieuzasadnionego zwiększania dochodu osobistego. 

Przestępstwa Przeciwko Bezpieczeństwu w Komunikacji 

Odpowiednie przepisy prawa 

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny (Dz.U. 97.88.553 z póź. zm.) w art 177.§1 stanowi, iż kto naruszając, chociażby nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 Kodeksu Karnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Poprzez zasady bezpieczeństwa, należy rozumieć zasady ustalone w przepisach o ruchu drogowym, a także inne zasady powszechnie przyjęte w ruchu drogowym. Konieczne jest występowanie związku przyczynowego pomiędzy określonymi w art. 177 § 1 Kodeksu Karnego skutkami (średni uszczerbek na zdrowiu), a naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Kodeks Karny w art, 177 § 2 ustanawia typ kwalifikowany tego przestępstwa, którego skutkiem jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na zdrowiu. W art. 177 § 2 Kodeks Karny przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. W art. 178 Kodeks Karny przewiduje zaostrzenie ustawowego wymiaru kary i stanowi, iż jeżeli sprawca który popełnił przestępstwo określone w art, 173, 174 lub 177 znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeka karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę. Sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości, skazując sprawcę, który popełnił przestępstwo określone w art. 173, 174 lub 177 w warunkach określonych w § 1. 

Pokrzywdzony w Postępowaniu Karnym 

Pokrzywdzonym zgodnie z art. 49 USTAWY z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 97.89.555 z póź. zm.) jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. 

I. Podstawowe prawa pokrzywdzonego 

1. Pokrzywdzony w postępowaniu przygotowawczym jest stroną uprawnioną do działania we własnym imieniu i zgodnie z własnym interesem - art. 299 § 1 k.p.k. 

2. Pokrzywdzony może składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia - art. 315 § 1 k.p.k. i art. 325a k.p.k. 

3. Pokrzywdzony, za zgodą prowadzącego postępowanie może w toku postępowania przygotowawczego przeglądać akta i sporządzać z nich odpisy, a także złożyć zażalenie na domowę udpstępnienia akt - art. 156 § 1 k.p.k., art. 159 k.p.k 

4. Pokrzywdzony może złożyć wniosek o wydanie odpłatnie kserokopi dokumentów z akt sprawy, a za zgodą prowadzącego postępowanie przygotowawcze może on otrzymać odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kserokopie art. 156 § 2 i 5 k.p.k. 

5. Pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie na czynności inne niż postanowienia i zarządzenia naruszające jego prawa - art. 302 § 2 k.p.k. 

6. Pokrzywdzony może wnieść do sądu akt oskarżenia o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego w razie powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego lub odmowie jego wszczęcia. Termin do wniesienia aktu oskarżenia wynosi l miesiąc od doręczenia pokrzywdzonemu zawiadomienia o postanowieniu. Akt oskarżenia powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata - art. 55 § 1 i 2 k.p.k. 

7. Pokrzywdzony po wniesieniu aktu oskarżenia przez oskarżyciela publicznego może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego złożyć oświadczenie, że chce działąć w charakterze oskarżyciela posiłkowego - art. 53 i 54 k.p.k. lub powoda cywilnego - art. 52 k.p.k. Jeżeli wystąpi z powództwem cywilnym w toku postępowania przygotowawczego, może zażądać jego zabezpieczenia. Na postanowienie co do zabezpieczenia roszczenia przysługuje zażalenie do sądu - art. 69 § 2 i 3 k.p.k. 

8. W razie umorzenia lub zawieszenia postępowania przygotowawczego, w którym zgłoszone zostało powództwo cywilne, pokrzywdzony w terminie 30 dni od daty doręczenia postanowienia może żądać przekazania sprawy sądowi właśćiwiemu do rozpatrywania spraw cywilnych - art. 69 § 4 k.p.k. 

9. Pokrzywdzony jako oskarżyciel posiłkowy, ma prawo skłaać wnioski dowodowe, być obecnym na całej rozprawie, zadawać pytania przesłuchiwanym osobom oraz złożyć apelację od wyroku. Jeżeli wyrok został wydany przez sąd okręgowy - apelacja musi być sporządzona i podpisana przez adwokata - art. 445 k.p.k. 

10. Jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego pokrzywdzony może aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej złożyć wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w całości lub w części. Z takim samym wnioskiem pokrzywdzony (lub inna osoba uprawniona) ma prawo wystąpić do sądu w razie skazania sprawcy za czyn określony w art, 46 § 1 k.k - art 49a k.p.k 

11. Jeżeli czynności śledztwa lub dochodzenia nie będzie można powtórzyć na rozprawie, pokrzywdzonu i jego przedstawiciel ustawowy mogą być dopuszczeni do tej czynności, chyba że, w razie zwłoki zachodzi niebezpieczeństwo utraty lub zniekształcenia dowodu. Organ prowadzący postępowanie przygotowawcze może także dopuścić pokrzywdzonego do udziału w innych czynnościach śledztwa lub dochodzenia - art. 316 § 1 k.p.k., art 325a k.p.k. 

12. Pokrzywdzony może w toku śledztwa lub dochodzenia zwrócić się do sądu z żadaniem przesłuchania świadka, jeśli zachodzi niebezpieczeństwo, że nie będzie można go przesłuchać na rozprawie - art. 316 § 3 k.p.k. 

13. Organ prowadzący postępowanie przygotowawcze ma obowiązek doręczenia poszkodowanemu odpisu postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych albo instytucji naukowej lub specjalistycznej oraz zezwala na wzięcie udziału w przesłuchaniu biegłego i zapoznanie się z opinią, jeżeli została złożona na piśmie art. 318 k.p.k. 

14. Pokrzywdzony uczestniczący w czynnościah podpisuje protokół, może zgłosić zarzuty, co do jego treści art. 150 § 2 k.p.k. 

15. Pokrzywdzony ma prawo do sporządzenia odpisu protokołu czynności, w której uczestniczył lub miał prawo uczestniczyć, jak również dokumentu pochodzącego od niego lub sporządzonego z jego udziałem art 157. § 3 k.p.k. 

16. Jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje - art. 51 § 2 k.p.k. 

17. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje - art. 51 § 3 k.p.k. W razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które mu przysługiwały, mogą wykonywać najbliższe osoby, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia - prokurator działając z urzędu - art 52. k.p.k. 

18. Za pokrzywdzonego, który nie jest osobą fizyczną czynności procesowych dokonuje organ uprawniony do działania w jego imieniu - art. 51 § 1 k.p.k. pokrzywdzony może też w toku postępowania karnego ustanowić swojego pełnomocnika art. 87 § 1 k.p.k. 

19. Pokrzywdzony może złożyć wniosek o wyłączenie sędziego, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie - art 42 § 1 k.p.k. 

20. Pokrzywdzony może złożyć do prokuratora (w postępowaniu przygotowawczym) lub do sądu (w postępowaniu sądowym) wniosek o wyznaczenie mu pełnomocnika z urzędu, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów związanych z pełnomocnictwem bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny - art, 67 § 1 k.p.k. i art 88 § 1 k.p.k. 

21. Pokrzywdzonemu oraz instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, która zawiadomiła o przestępstwie przysługuje zażalenie na postamowienie o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia, a stronom - na postanowienie o jego umorzeniu. Uprawnionym do złożenia zażalenia przysługuje prawo przejrzenia akt - art. 306 § 1 k.p.k. i art 325a k.p.k. 

22. Osobie lub instytucji, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie przysługuje zażalenie do prokuratora nadrzędnego albo do prokuratora powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożona zawiadomienie jeżeli nie zostanie w ciągu 6 tygodni powiadomiona o wszczęciu lub odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia - art. 306 § 3 k.p.k. i art 325a k.p.k. 

23. w razie złożenia przez pokrzywdzonego wniosku o ściganie niektórych sprawców, obowiązek ścigania obejmuje również inne osoby, których czyny pozostają w ścisłym związku z czynem osoby wskazanej we wniosku. Przepis ten nie dotyczy najbliższych osoby składającej wniosek - art. 12 § 2 k.p.k. Wniosek może być cognięty w postępowaniu przygotowawczym za zgodą prokuratora a w postępowaniu sądowym za zgodą sądu - do rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej, nie dotyczy to przestępstwa określonego w art. 197 Kodeksu Karnego - art, 12 § 3 k.p.k. 

24. Jeżeli pokrzywdzony nie ukończył 15 lat, czynności z jego udziałem powinny być w miarę możliwości przeprowadzone w obecności przedstawiciela ustawowego lub faktycznego opiekuna, chyba, że dobro postępowania stoi temu na przeszkodzie - art. 171 § 3 k.p.k. 

25. Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa użycia wobec pokrzywdzonego, występującego w sprawie w charakterze świadka przemocy lub groźby bezprawnej może on zastrzec dane swojego miejsca zamieszkania do wyłącznej wiadomości sądu lub prokuratora. W takim przypadku pisma procesowe doręcza się wówczas do instytucji, w której pokrzywdzony jest zatrudniony lub na inny wskazany przez niego adres - art. 191 § 3 k.p.k. 

26. Przesłuchanie pokrzywdzonego w charakterze świadka może nastąpić przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość - art 177 § 1a k.p.k. Pokrzywdzonego, który nie może się stawić na wezwanie z powodu choroby, kalectwa lub innej nie dającej się pokonać przeszkody, można przesłuchać w miejscu jego pobytu - art. 177 § 2 k.p.k. 

II. Podstawowe obowiązki pokrzywdzonego 

1. Pokrzywdzony ma obowiązek stawić się na każde wezwanie organu prowadzącego postępowanie art. 177 k.p.k. Na pokrzywdzonego, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie albo bez zezwolenia tego organu wydalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem, można nałożyć karę pieniężną w wysokości do 3000 złotych, a ponadto zarządzić jego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie art. 285 § 1 i 2 k.p.k. 

2. Jeżeli karalność czynu zależy od stanu zdrowia pokrzywdzonego nie może on sprzeciwić się oględzinom i badaniom nic połączonym z zabiegiem chirurgicznym łub obserwacją w zakładzie leczniczym art. 192 § 1 i 3 k.p.k. W przypadku zaistnienia wątpliwości co do stanu psychicznego pokrzywdzonego jego stanu rozwoju umysłowego, zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego spostrzeżeń, sąd lub prokurator może zarządzić jego przesłuchanie z udziałem biegłego lekarza lub biegłego psychologa art 192 § 2 k.p.k. 

3. Jeżeli pokrzywdzony, nie podając nowego adresu, zmienia miejsca zamieszkania lub nie przebywa pod wskazanym przez siebie adresem, pisma wysyłane pod tym adresem uważa się za doręczone art. 139 § 1 k.p.k. 

4. Pokrzywdzony przebywający za granicą ma obowiązek wskazać adresata dla doręcznień w kraju. W razie nie uczynienia tego pismo wysłane na ostatnio znany adres w kraju albo jeżeli adresu tego nie ma, załączony do akt sprawy uważa się za doręczone - art 138 k.p.k. 

Powództwo cywilne w procesie karnym 

I. Zasada ogólna 

Zgodnie z art. 62 k.p.k. Pokrzywdzony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej wytoczyć przeciw oskarżonemu powództwo cywilne w celu dochodzenia w postępowaniu karnym roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa. Powództwo cywilne w postępowaniu karnym (powództwo adhezyjne) jest środkiem, który pozwala na dochodzenie roszczeń wynikających z popełnionego przestępstwa, a pokrzywdzony może wystąpić tylko z tym powództwem lub też połączyć to z oskarżeniem posiłkowym. Powództwem adhezyjnym można dochodzić od sprawcy uszkodzenia ciała kosztów leczenia poniesionych przez pokrzywdzonego, utraty zarobków z okresu leczenia, a także zadośuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Bardzo ważne jest zachowanie terminu do wytoczenia tego powództwa gdyż ma on charakter prekluzyjny, nie podlega zatem przywróceniu. 

II. Śmierć pokrzywdzonego 

Art, 63 k.p.k. stanowi, iż w razie śmierci pokrzywdzonego osoby najbliższe mogą wytoczyć powództwo cywilne o przysługujące im roszczenia majątkowe wynikające z popełnienia przestępstwa. W przypadku gdy pokrzywdzony zmarł i nie wytoczył jeszcze powództwa adhezyjnego, osoby najbliższe z zachowaniem terminu (do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej) mogą wystąpić z powództwem. Strona zastępcza nie może dochodzić zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną pokrzywdzonemu - art. 445 § 1 k.c., ale jako strona nowa może go dochodzić, jeżeli wystąpił o nie zmarły powód cywilny - art. 445 § 3 k.c. 

III. Wymogi formalne 

Powództwo adhezyjne powinno mieć postać pozwu zgodnie z przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego - art. 157 K.p.c. i spełniać wymogi pisma procesowego w ujęciu przepisów Kodeksu Postępowania Karnego - art. 119 K.p.k. Zgodnie z art. 187 p1 K.p.c. pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać: 

  • dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sporu jest określona kwota pieniężna
  • przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie 

Pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o: 

  • wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych
  • dokonanie oględzin
  • polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnemu do przeprowadzenia dowodu lub przedmiotu oględzin
  • zażądania na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich. 

Powód cywilny w procesie karnym jest tymczasowo zwolniony od obowiązku uiszczenia wpisu od powództwa cywilnego, ponosi jednakże koszty wynikłe z oddalonego powództwa. 

IV. Odmowa przyjęcia powództwa cywilnego 

Art. 67 p1 K.p.k. stanowi, iż jeżeli sąd odmówił przyjęcia powództwa cywilnego lub pozostawił je bez rozpoznania, powód cywilny może dochodzić swego roszczenia w postępowaniu cywilnym p2. Jeżeli w terminie zawiłym 30 dni od daty odmowy przyjęcia lub pozostawienia powództwa cywilnego bez rozpoznania powód cywilny wniesie o przekazanie pozwu sądowi właściwemu do rozpoznawania spraw cywilnych, za dzień zgłoszenia roszczenia uważa się dzień wniesienia pozwu w postępowaniu karnym. W przypadku skierowania sprawy do sądu cywilnego powód jest zobligowany do uiszczenia wpisu sądowego, od którego jest zwolniony tymczasowo w procesie karnym. 

V. Zawieszenie postępowania 

W przypadku, gdy postępowanie karne zostanie z pewnych względów zawieszone (np. na czas oczekiwania na wydanie odpisu przez biegłego) sąd na żądanie powoda cywilnego przekazuje wytoczone powództwo sądowi właściwemu do rozpoznawania spraw cywilnych. 

 VI. Powództwo cywilne w toku postępowania przygotowawczego 

Zgodnie z art. 69 K.p.k. Jeżeli powództwo cywilne zostało zgłoszone w toku postępowania przygotowawczego (Policja, Prokuratura - dochodzenie lub śledztwo), organ prowadzący postępowanie załącza pozew do akt sprawy, a postanowienie co do przyjęcia powództwa wydaje sąd po wpłynięciu sprawy z aktem oskarżenia: za dzień zgłoszenia roszczenia uważa się wówczas dzień zgłoszenia powództwa. 

Wniosek o naprawienie szkody 

Kodeks Karny art 46. daje pokrzywdzonemu możliwość wystąpienia z wnioskiem o zobowiązanie do naprawienia szkody. Wniosek taki może zgłosić pokrzywdzony, który nie występuje z powództwem adhezyjnym, a także w przypadku gdy odmówiono przyjęcia pozwu. Jest to odrębny środek karny, orzekany w wyroku skazującym. Sąd może orzec obowiązek naprawienia szkody w całości lub w części na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej do działania za pokrzywdzonego (art. 49 p 4, art. 51 p 2), w razie skazania za pewne przestępstwa: 

  • spowodowanie śmierci,
  • ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
  • naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia,
  • przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
  • przeciwko środowisku
  • przeciwko mieniu lub obrotowi gospodarczemu. 

W razie przestępstwa spowodowania śmierci pokrzywdzonego z wnioskiem mogą wystąpić osoby najbliższe dla zmarłego (art. 52 k.p.k.), żądając naprawienia szkody im wyrządzonej, z wyłączeniem jednak możliwości dochodzenia w ten sposób renty (art. 46 p1 k.k.). Wniosek może być złożony aż do momentu udania do sądu na naradę. Jeżeli pokrzywdzony (osoba działająca za pokrzywdzonego) jest stroną (oskarżycielem) może złożyć niosek także w głosie końcowym (art. 406 k.p.k.). Sąd uwzględnia wniosek jedynie w razie skazania sprawcy za przestępstwa określone w art. 46 p. 1 k.k. Sąd uwzględnia wniosek w zakresie wynikającym z materiału dowodowego, w oparciu o który dochodzi do skazania. Nie może zatem, mimo skazania, wniosku oddalić czy pozostawić bez rozpoznania, jak to się dziać może przy powództwie cywilnym (art. 415 p 2 i 3). Może natomiast uwzględnić ów wniosek jedynie w części, gdy tak wynika z dowodów. Zobowiązanie do naprawienia szkody może przybrać postać nakazu restytucji (np. przy czynach przeciwko mieniu czy środowisku) lub zapłaty określonej kwoty w określonym czasie (np. przy czynach przeciwko zdrowiu). Zamiast żądanego nałożenia obowiązku naprawienia szkody sąd może - ale jedynie przy przestępstwach przeciwko zdrowiu - zasądzić na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę za wywołany uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia oraz doznaną tym krzywdę (art. 46 p 2 k.k.). Wysokość nawiązki ogranicza art. 48 p. 1 k.k. Jeżeli zasądzone powództwo cywilne albo nałożony obowiązek naprawienia szkody (w części) lub nawiązka nie pokrywają całej szkody, uprawniony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym.

Ubezpieczenia Komunikacyjne

Ubezpieczenie OC

Podstawową zasadą, zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku „O ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych” (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) jest to, iż z ubezpieczenia odpowiedzialności (OC) posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Ubezpieczenie to jest ochroną dla posiadaczy pojazdów mechanicznych od następstw materialnych wyrządzonych w związku z ruchem pojazdu szkód.

Aby można było określonemu posiadaczowi pojazdu przypisać odpowiedzialność za szkodę, muszą być spełnione następujące przesłanki:

  • Szkoda musi mieć bezpośredni związek z ruchem pojazdu
  • Przepisy prawa cywilnego (przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego) muszą nakładać na sprawcę szkody odpowiedzialność cywilną.